ਤਰਕ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ

ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਦੋ ਰਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸਿੱਖੀ ਵਿੱਚ ‘ਤਰਕ’ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ ਤੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਅੰਦਰ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਅੰਧ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਦਾ ਤਰਕ ਨਾਲ ਚੰਗਾ ਬਖੀਆ ਓੁਧੇੜਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਸਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਿੱਖੀ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਗੁਰੂ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਧਾਰਿਤ ‘ਸ਼ਰਧਾ’ ਦੀ ਮਜਬੂਤ ਨੀਂਹ ਤੇ ਖੜਾ ਹੈ,ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਤਰਕ ਨੂੰ ਕੋਈ ਥਾਂ ਹਾਸਿਲ ਨਹੀਂ । ਗੁਰੂ ਨੇ ਤਾਂ ਸਿੱਖ ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਸ਼ਰਤ ਹੀ ਇਹ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ :-
ਜਓੁ ਤਓੁ ਪ੍ਰੇਮ ਖੇਲਣ ਕਾ ਚਾਓੁ ।।
ਸਿਰੁ ਧਰਿ ਤਲੀ ਗਲੀ ਮੇਰੀ ਆਓੁ ।।
ਤੇ ਇਸ ‘ਸ਼ਰਤ’ ਵਿੱਚ ‘ਤਰਕ’ ਦੀ ਕੋਈ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਹੀ ਨਹੀਂ ।
ਸ਼ਰਤ ਤੋਂ ਜੇ ਅੱਗੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਸਤਿਗੁਰੂ ਆਪਣੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਪਰਖ ਲਈ ਕਈ ਤਰਾਂ ਦੇ ਕੌਤਕ ਵਰਤਾਓੁਂਦੇ ਹਨ ।
ਜਦ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਧਰਮਸ਼ਾਲਾ ਦੀ ਕੰਧ ਓੁਸਾਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ‘ਤਰਕ’ ਕਹਿੰਦਾ :- ”ਕੰਧ ਤਾਂ ਸਵੇਰੇ ਵੀ ਓੁਸਾਰੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਐ”,,,,,,,,,,,ਪਰ ”ਸ਼ਰਧਾ” ਕੋਈ ਹੀਲ ਹੁੱਜਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਤੇ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਹੀ ਕੰਧ ਓੁਸਾਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ।
ਜਦ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਕਰਕੇ ਮੁਰਦਾ ਖਾਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ‘ਤਰਕ’ ਮੱਥੇ ਤਿਓੂੜੀ ਪਾ ਕੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਸੂਚਕ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਬਿਟ ਬਿਟ ਦੇਖਦਾ ਹੈ,,,,,,,,,,,ਪਰ ‘ਸ਼ਰਧਾ’ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਕੇ ਪੁਛਦੀ ਹੈ :- ”ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀਓ ! ਕਿਹੜੇ ਪਾਸਿਓਂ ਖਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਾਂ, ਸਿਰ ਵਾਲੇ ਪਾਸਿਓਂ ਕੇ ਪੈਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪਾਸਿਓਂ……….?
ਜਦ ਤਰਕ ਹੰਕਾਰੀ ਹੋਈ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਓੁਸਨੂੰ ਓੁਸਦੀ ਹੈਸੀਅਤ ਸਮਝਾਓੁਣ ਲਈ ਵੰਗਾਰ ਪਾਓੁਂਦੇ ਹਨ :- ”ਡੱਲਿਆ ! ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਬੰਦੂਕ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਪਰਖਣੈਂ……..ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਯੋਧਾ ਲਿਆ ।”
‘ਤਰਕ’ ਡਗਮਗਾਓੁਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਡਰੀ ਡਰੀ ਅਵਾਜ ਵਿੱਚ ਸਵਾਲ ਕਰਦਾ :- ”ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਜਾਨਵਰ ਓੁਤੇ ਵੀ ਪਰਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦੈ, ਬੰਦੇ ਦੀ ਜਾਨ ਗਵਾਓੁਣ ਦੀ ਕੀ ਲੋੜ ?
ਗੁਰੂ ਜੀ ਮੁਸਕਰਾਓੁਂਦੇ ਹਨ । ਓੁਹਨਾਂ ਦੀ ਇਲਾਹੀ ਨਜ਼ਰ ”ਸਿੱਖ ਸ਼ਰਧਾ” ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਅੱਖਾਂ ਪਾ ਕੇ ਵੇਖਦੀ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਿੱਚ ਰੱਤੀ ਸ਼ਰਧਾ ਤੁਰੰਤ ਗੁਰੂ ਵੱਲ ਭੱਜੀ ਆਓੁਂਦੀ ਐ ਤੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸੇਧਤ ਬੰਦੂਕ ਅੱਗੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹੋ ਹੋ ਆਪਣੀ ਛਾਤੀ ਡਾਹਓੁਂਦੀ ਹੈ ।”
ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸਿੱਖੀ ਵਿੱਚ ‘ਤਰਕ’ ਅੰਧ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਕੱਟਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਤੇਜਧਾਰ ਤਲਵਾਰ ਹੈ,,,ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖੀ ਵਿੱਚ ”ਸ਼ਰਧਾ” ਓੁਸ ਜਿਸਮ ਦੇ ਲਹੂ ਵਿੱਚ ਘੁਲੀ ਹੋਣੀ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਜਿਸਮ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਅੰਧ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਜਾਲ ਕੱਟਣ ਵਾਲੀ ”ਤਰਕ” ਦੀ ਤਲਵਾਰ ਫੜੀ ਹੋਈ ਹੈ ।
ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ”ਵਿਸ਼ਵਾਸ” ਅਤੇ ”ਸ਼ਰਧਾ” ਦਾ ਦਰਜਾ ‘ਨੀਂਹ’ ਵਾਲਾ ਹੈ,,,,,,ਅਤੇ ”ਤਰਕ” ਦਾ ਦਰਜਾ ‘ਬਨੇਰਿਆਂ’ ਵਾਲਾ ।
ਅੱਜ ਜੋ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਮੱਥੇ ਓੁਤੇ ‘ਵਿਦਵਤਾ’ ਦਾ ਲੇਬਲ ਲਾ ਕੇ ਸਿੱਖੀ ਵਿਚਲੇ ”ਵਿਸ਼ਵਾਸ” ਅਤੇ ”ਸ਼ਰਧਾ’ ਨੂੰ ਸਿੱਖੀ ਵਿਚਲੇ ”ਤਰਕ” ਨਾਲ ਸਿੱਖੀ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚੋਂ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦੇਣ ਦੇ ਹਾਸੋਹੀਣੇ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਝੰਡਾ ਚੁੱਕੀ ਫਿਰਦੇ ਹਨ, ਓੁਹਨਾਂ ਦਾ ਯਤਨ ਇਸ ਤਰਾਂ ਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕੋਈ ‘ਬਿਜਲੀ’ ਨੂੰ ਮਾਰ ਸੁੱਟਣ ਲਈ ਓੁਸ ਨੂੰ ‘ਕਰੰਟ’ ਲਾ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ।
ਬਾਂਦਰ ਦੇ ਹੱਥ ਡਾਇਨਾਮਾਈਟ ਦੀ ਸੋਟੀ ਵਾਂਗ ਐਸੇ ਮਕੈਨਿਕ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਕੁਝ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰ ਸਕਣ ਜਾਂ ਨਾ,,,ਪਰ ਹੋਰ ਕਈ ਤਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਰਟ ਸਰਕਿਟ ਕਰਕੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਰੂਰ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਆ ।
ਇਸੇ ਹੀ ਤਰਜ਼ ਓੁਤੇ ਤਰਕ ਦੇ ਹਥਿਆਰ ਨਾਲ ਸਿੱਖ ਸ਼ਰਧਾ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਜੁਟੇ ਅਖੌਤੀ ਵਿਦਵਾਨ ਸਿੱਖੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਤਾਂ ਭਾਵੇਂ ਨਾ ਕਰ ਸਕਣ,,,,ਪਰ ਕੌਮ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਦੁਬਿਧਾਵਾਂ ਤੇ ਸ਼ੰਕੇ ਜਰੂਰ ਪੈਦਾ ਕਰ ਜਾਂਦੇ ਆ ।
ਜਿਹੜੇ ਅਖੌਤੀ ਵਿਦਵਾਨ ਅੱਜ ”ਤਰਕ” ਨੂੰ ਅਧਾਰ ਬਣਾ ਕੇ ਤੇ ਸਿੱਖੀ ਮਹਿਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬੈਠ ਕੇ ”ਸਿੱਖ ਸ਼ਰਧਾ” ਦੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦਾਂ ਨੀਂਹਾ ਹਿਲਾ ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਕੋਝੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਓੁਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਇਹੀ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਆ ਕਿ ਸਿਰਫ ਤਰਕ ਨਾਲ ਤੇ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਵੀ ਸਾਬਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਤਰਕ ਦੀ ਬੇਮੌਸਮੀ ਗੜੇਮਾਰੀ ਝੱਲ ਰਹੀ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹ ਗੱਲ ਸਮਝਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਸਿੱਖ ਮਰਯਾਦਾ ਪ੍ਰਤੀ ਆਸਥਾ ਰੱਖ ਕੇ ਸਿੰਘ ਤੁਫਾਨੀ ਭਵਜਲਾਂ ਓੁੱਤੇ ਫਤਿਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ,,,,,,ਪੁਰਾਤਨ ਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਹਿਰੀ ਜ਼ੁਲਮ ਅਤੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਹੱਸ ਹੱਸ ਕੇ ਸਹਾਰਦੇ ਹੋਏ ਜਾਮੇ ਸ਼ਹਾਦਤ ਪੀਦੇ ਰਹੇ,,,ਓੁਹ ਐਂਵੇ ਝੱਖਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਮਾਰਦੇ ਰਹੇ ।
ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗੀ ਨੂੰ ”ਵਿਦਵਾਨ” ਸਮਝ ਕੇ ਜਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸੁਰਖੀਆਂ ਲੱਗਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕਿਸੇ ਸ਼ਖਸ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰਾਂ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦੇਣਾ ਕਿ ਓੁਸਨੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਕੇ ਚਾਨਣ ਕੀਤਾ ਹੈ ,,,,,ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿ੍ੱਖ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਭਟਕਦੇ ਰਹੇ ਸਨ, ਪੁਰਾਤਨ ਸਿੱਖ ਸ਼ਹੀਦਾਂ , ਯੋਧਿਆਂ ਅਤੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੇ ਅਪਮਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਇੱਕ ‘ਮਹਾਂਪਾਪ’ ਵੀ ਹੈ ।
ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਗੁਰਮਤਿ ਪ੍ਰਤੀ ਆਸਥਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਵੀਰਾਂ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮਹਾਂਪਾਪ ਦੇ ਭਾਗੀਦਾਰ ਨਹੀਂ ਬਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ । #Anonymous

ਗੁਰ ਉਪਦੇਸਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਓ ਸਭਿ ਕਿਲਬਿਖ ਦੁਖ ਲਾਥੇ ॥

ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜੀ ਅੱਜ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਜੀਵਨ ਉੱਪਰ ਲਾਗੂ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਸੀ ਪਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਲੋੜ ਮੁਤਾਬਿਕ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਸਭ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਜਿਵੇਂ :-

" ਲਖ ਖੁਸੀਆ ਪਾਤਿਸਾਹੀਆ ਜੇ ਸਤਿਗੁਰੁ ਨਦਰਿ ਕਰੇਇ ॥ "

ਹੁਣ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਬਹੁਤ ਬੇਅਦਬੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਇਸ ਫੁਰਮਾਨ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਕਾਰਡਾਂ ਉੱਪਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਦੁਨਿਆਵੀ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਵਾਲੇ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਇੱਕ ਸ਼ਰਤ ਵੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ " ਜੇ " ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਹ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਲੱਖਾਂ ਖੁਸ਼ੀਆਂ (ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀਆਂ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ਾਂ) ਤੇਰੇ ਕੋਲ ਹੋਣਗੀਆਂ ਜੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਆਪਣੀ ਦਇਆ- ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ (ਕਿਰਪਾ) ਸਾਡੇ ਉੱਪਰ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ " ਜੇ " ਸ਼ਬਦ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਯਾਦ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਵੀ ਫਿਰ ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜੇ ਅਸੀਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਦਿੱਤੇ ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਉੱਪਰ ਚੱਲਾਂਗੇ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਸਿੱਖ (ਸਟੂਡੈਂਟ, ਸਿਖਿਆਰਥੀ) ਨੂੰ ਰਹਿਤ ਵਿਚ ਰਹਿਣਾ ਬਹੁਤ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਰਹਿਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਵੱਲੋਂ ਦੱਸੀਆਂ ਗਈਆਂ ਨੇ ਅਤੇ ਸਾਡਾ ਫਰਜ਼ ਬਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵੱਲੋਂ ਦੱਸੀਆਂ ਰਹਿਤਾਂ ਉੱਪਰ ਚੱਲੀਏ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਖੁਦ ਦੀਆਂ ਮਨਮੱਤਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਲੜ ਲੱਗੀਏ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਸਿੱਖ ਵੀ ਓਹੀ ਹੈ ਜੋ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਕਹੀ ਗੱਲ ਉੱਪਰ ਚਲਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਫੁਰਮਾਉਂਦੇ ਨੇ :-

" ਗੁਰ ਸਤਿਗੁਰ ਕਾ ਜੋ ਸਿਖੁ ਅਖਾਏ ਸੁ ਭਲਕੇ ਉਠਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵੈ ॥ 
ਉਦਮੁ ਕਰੇ ਭਲਕੇ ਪਰਭਾਤੀ ਇਸਨਾਨੁ ਕਰੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਰਿ ਨਾਵੈ ॥ "

ਸਾਫ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਕਰਵਾ ਰਹੇ ਨੇ ਕਿ ਜੋ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਸਿੱਖ ਹੈ ਉਹ ਰੋਜ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠ ਕੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ,ਹਰ ਰੋਜ ਸਵੇਰੇ ਉਦਮ ਕਰਕੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ ਰੂਪੀ ਸਰੋਵਰ ਵਿਚ ਟੁੱਬੀ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। 
ਹੁਣ ਸੋਚਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਤਾਂ ਕਹਿ ਰਹੇ ਨੇ ਜੋ ਇਸ ਤਰਾਂ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਓਹੀ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਸਿੱਖ ਅਖਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਅਸੀਂ ਜੇ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਝਾਤ ਮਾਰ ਕੇ ਦੇਖੀਏ ਕਿ, ਕੀ ਅਸੀਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਹੀ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਿੱਖ ਹਾਂ ਜਾਂ ਸਿਰਫ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿਚ ਵਿਅਸਤ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਹੀ ਸਿੱਖ ਹਾਂ ਜੀ ਬਾਕੀ ਤਾਂ ਸਭ ਗਲਤ ਹੀ ਨੇ। ਵੈਸੇ ਵੀ ਦਾਸ ਵਰਗੇ ਬਥੇਰੇ ਨੇ ਜੋ ਰੋਜ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਪਰ ਰੌਲਾ ਪਾਉਂਦੇ ਨੇ ਕਿ ਅਸੀਂ ਛੱਚ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ । ਖੈਰ !! ਜੇ ਕਿਧਰੇ ਚੰਗਿਆਈ ਹੈ ਤਾਂ ਉਥੇ ਬੁਰਿਆਈ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੀ ਹੈ ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਸਭ ਨੂੰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਵੱਲੋਂ ਦੱਸੇ ਗਏ ਰਾਹ ਉੱਪਰ ਚੱਲ ਸਕੀਏ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀਆਂ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੀਏ। ਅਰਦਾਸ ਕਰਿਆ ਕਰੋ ਰੋਜ ਕਿ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦੁਨਿਆਵੀ ਉਲਝੇਵਿਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਸੋਝੀ ਅਤੇ ਉੱਦਮ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਉੱਪਰ ਚੱਲ ਸਕੀਏ।
ਦਾਸ : ਮੰਗਲਦੀਪ ਸਿੰਘ

ਪੰਜ-ਆਬ ਤੋਂ ਡੇਢ-ਆਬ ਤੱਕ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸਫ਼ਰ !

ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਨਾਮ ਪੰਜ ਦਰਿਆਂਵਾਂ ਤੋਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਆਬ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਅਤੇ ਪੰਜ ਦਰਿਆ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਪੰਜ-ਆਬ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਨਾਮ ਪੰਜਾਬੀ ਹੈ।  ਪਰ ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਪੰਜ ਦਰਿਆ ਕਿਥੇ ਹਨ ?? ਅੱਜ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲਣ ਉੱਪਰ ਸਕੂਲ ਕਾਲਜ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਉਣ ਲੱਗ ਗਏ ਹਨ , ਆਖਿਰ ਕਿਉਂ ?? ਕਿਉਂ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਤੇ ਲੱਗਿਆਂ ਹੋਈਆਂ ਨੇ ਇਹ ਗੰਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ?? ਵੀਡੀਉ ਦੇਖੋ ਸਭ ਸਮਝ ਆ ਜਾਊ !!